O "Cesarzu", opowieści o ostatnich latach panowania cesarza Etiopii Hajle Sellasje (1930-1974), głośno było od razu po polskiej premierze (1978). Prawdziwe szaleństwo rozpętało się na początku lat 80., gdy reportaż ukazał się na Zachodzie. "Sunday Times" ogłosił "Cesarza" książką roku 1983. John Updike nazwał utwór "magiczną refleksją, która często przemienia się w poezję i aforyzm". Wystawiona w 1987 r. przez londyński Royal Court Theatre sceniczna adaptacja książki biła rekordy popularności. Bilety rozeszły się w dwa dni, a spektakl przeniesiono z małej sceny na dużą. Telewizja BBC wykupiła prawa do emisji przedstawienia, krytycy prześcigali się w zachwytach. Były też protesty czarnoskórych londyńczyków oraz rastafarian, którzy uważają Hajle Sellasje za wcielenie Boga."Cesarz" nie budzi już kontrowersji, ale nadal jest chętnie czytany. Do dziś ukazało się prawie 30 wydań na całym świecie. Przestano też widzieć w książce metaforę komunistycznego totalitaryzmu albo doszukiwać się aluzji do rządów Margaret Thatcher. Częściej mówi się o napisanym kunsztownym, stylizowanym językiem "Cesarzu" jako o uniwersalnej alegorii dyktatury oraz moralitecie o mechanizmach władzy i ludzkich postawach. Książkę wypełniają wspomnienia kilkudziesięciu byłych dostojników z otoczenia etiopskiego cesarza, do których pisarzowi udało się dotrzeć po obaleniu dyktatora. Z opowieści wyłania się obraz otoczonego religijnym kultem satrapy, który swoją władzę opierał na terrorze, donosicielstwie, korupcji, swojej charyzmie i jednocześnie głupocie.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
W połowie 1941 r. Graham Greene zostaje pracownikiem brytyjskiego wywiadu. Secret Intelligence Service wysyła go do Afryki Zachodniej w charakterze oficera policji kolonialnej. To tam napisze "Sedno sprawy" (1948). Akcja powieści rozgrywa się w 1942 r. we Freetown w Sierra Leone, małej brytyjskiej kolonii w Afryce Zachodniej. Życiem bohatera książki, zastępcy komisarza policji majora Scobiego, rządzi rezygnacja. Mężczyzna poświęca się żonie, której od dawna nie kocha. Z litości wchodzi w związek z młodą kobietą ocaloną z katastrofy statku i próbuje pomóc jej w odzyskaniu chęci do życia. Bezwolnie przyjmuje kolejne pominięcie przy awansie, wikła się w aferę kryminalną i pozwala się szantażować syryjskiemu handlarzowi. Źródłem udręki jest też dla niego wiara katolicka - nie może znieść świadomości, że swoim postępowaniem obraża Boga. Uznaje, że jedynym uczciwym wyjściem z sytuacji będzie samobójstwo. Stworzona przez Greene`a wizja "paradoksu miłosierdzia" (człowiek pragnie potępienia z miłości do Boga) wywołała polemiki. "Greene chyba dzieli przekonanie, które pojawia się od czasów Baudelaire`a, że być potępionym to sytuacja dość dystyngowana. Kiedy ludzie naprawdę wierzyli w piekło, nie tak bardzo lubili przybierać wdzięczne pozy na jego krawędzi" - pisał George Orwell. Można mieć inne poglądy niż Greene, ale jednego nie da się zakwestionować. "Sedno sprawy" to jedna z najważniejszych powieści religijnych XX w.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Czy rózga może powodować takie bóle? - spytał K. i spojrzał na rózgę, którą siepacz przed nim wywijał. - Będziemy się przecież musieli rozebrać do naga - powiedział Willem. - Ach tak - rzekł K. i przyjrzał się dokładnie siepaczowi. Był opalony na brązowo jak marynarz i miał dziką, świeżą twarz. - Czy nie ma możliwości oszczędzić tym ludziom rózeg? - spytał go. - Nie - rzekł siepacz i potrząsnął z uśmiechem głową. - Rozbierajcie się! - rozkazał strażnikom. A do K. powiedział: - Nie powinieneś im we wszystkim wierzyć, ze strachu przed biciem już trochę zgłupieli. Co ten tu na przykład - wskazał na Willema - opowiada o swojej ewentualnej karierze, jest wprost śmieszne. Popatrz, jaki on tłusty - pierwsze cięgi w ogóle zginą w tłuszczu. A wiesz, z czego jest taki tłusty? Ma zwyczaj zjadać śniadanie wszystkim aresztowanym. Czy nie zjadł także twego śniadania? No, widzisz, przecież powiedziałem. Ale człowiek z takim brzuchem nie może przenigdy zostać siepaczem, to wykluczone.- Są też i tacy siepacze - stwierdził Willem, który właśnie odpinał swój pasek od spodni. - Nie - powiedział siepacz i tak go ciął rózgą przez szyję, że ten drgnął cały. - Ty się nie przysłuchuj, tylko rozbiera
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
"Absalomie, Absalomie..." to dzieło uważane przez krytyków za największe osiągnięcie w twórczości Faulknera. Ze względu na charakter narracji jest to nie tyle powieść, co opowieść o życiu Tomasza Sutpena, przedstawiona przez kilka osób, których relacja rozpoczyna się w 40 lat po jego śmierci. Z poszczególnych opowieści wyłaniają się osobowości i światopoglądy narratorów. Żaden z nich nie zna całej prawdy o Sutpenie. Każdy albo odkrywa nowe fakty, albo też interpretuje na nowo prawdy podane już przez innego narratora. W ten sposób autor otwiera przed czytelnikiem nowe perspektywy widzenia dziejów Tomasza Sutpena, ale też komplikuje sytuację...
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Twórczość Jarosława Iwaszkeiwicz nalezy do najwybitniejszych zjawisk w literaturze polskiej ostatniego półwiecza. Subtelny liryk, powieściopisarz i nowelista, eseista i dramaturg - zadziwia wszechstronnością i bujnością swego dorobku artystycznego.
Kiedyw 1950 r. ukazały się Kroniki marsjańskie, recenzenci przecierali oczy ze zdumienia. Książka była tak inna od ówczesnej literatury science fiction, że zainteresowali się nią krytycy i czytelnicy wcześniej omijający utwory tego nurtu szerokim łukiem. Cykl luźno ze sobą powiązanych opowiadań traktuje o kolonizacji Marsa przez Ziemian na przełomie XX i XXI wieku oraz w pierwszych dekadach XXI stulecia. Wizja postępu technologicznego i podboju kosmosu ma dla Bradburyego znaczenie drugorzędne. Pisarz zawarł w Kronikach krytyczną prognozę rozwoju ludzkiej cywilizacji w wydaniu konsumpcyjnym, której przeciwstawiona jest cywilizacja Marsjan. Mieszkańcom Czerwonej Planety udało się zachować zagubioną na Ziemi jedność religii, nauki i sztuki. Zagładę ich arkadyjskiego świata przyniosą ludzie, ubożsi duchowo (w 1975 r. spalono książki niepokazujące "trzeźwo rzeczywistości konkretnej i istniejącej" - do ognia poszli wszyscy autorzy "literackich kłamstw"), dysponujący jednak bardziej zaawansowanymi technologiami i potężniejszą bronią. Ale Kroniki nie są tylko ponurą dysutopią. To także, a może przede wszystkim, mieniąca się konwencjami (jest tu fantasy, gotycyzm, horror, groteska) liryczna zaduma nad kondycją człowieka. W 1980 r. na kanwie Kronik marsjańskich Michael Anderson nakręcił serial telewizyjny.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Wielu krytyków uważa, że światowy "boom literatury iberoamerykańskiej" zaczął się od premiery "Miasta i psów". Wydany w 1963 r. powieściowy debiut Mario Vargasa Llosy przyniósł pisarzowi międzynarodowy rozgłos i przetarł szlak innym pisarzom Ameryki Łacińskiej. Zachęceni popularnością książki przystojnego Peruwiańczyka wydawcy odkryli Borgesa, Carpentiera, Sábato i innych. Llosa stał się ulubieńcem czytelników, ale ściągnął na siebie gniew armii. Oficerowie oskarżyli pisarza o fałszowanie stosunków panujących w wojsku i brak patriotyzmu. Rozwścieczeni żołnierze spalili tysiące egzemplarzy książki, co - jak wspomina pisarz - zapewniło powieści darmową reklamę."Miasto i psy" można czytać na kilka sposobów. Jako niemal dokumentalną relację z tragicznych wypadków, które wstrząsnęły autorytarnie rządzoną szkołą kadetów na peryferiach Limy, lub historię konfliktu jednostki z totalitarnym reżimem wojskowym - zadomowionym w południowoamerykańskiej rzeczywistości politycznej. Jest to również, a może przede wszystkim wiwisekcja zakorzenionego w latynoskiej mentalności "machismo", z jego kultem siły i seksu, jak choroba toczącego życie prywatne i publiczne. Szkoła wojskowa, oparta na usankcjonowanej tradycją i prawem przemocy oraz dyscyplinie, urasta tu do symbolu całego kontynentu. Rządzi tu prawo dżungli i pieniądza. Dla jednostek wrażliwych, nieprzystosowanych i niemajętnych, jak kadet o pseudonimie "Niewolnik", nie ma tam miejsca.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Niemal natychmiast po premierze Dżumę (1947) okrzyknięto jedną z najbardziej humanistycznych książek w historii literatury. Równie szybko dostrzeżono w niej nie tylko reminiscencje wojennych doświadczeń pisarza ale uniwersalną opowieść o naturze człowieka. Paradoksalnie, kronikarska relacja z fikcyjnej epidemii dżumy pustoszącej algierski Oran w latach 40 XX w., pełna jest wątpliwości i pytań o naturę zła i zasadność wyborów etycznych, które nie ustają nawet po opanowaniu choroby. Bohaterowie powieści, mieszkańcy odciętego od świata portowego miasta, przyjmują różne postawy w obliczu śmiertelnego zagrożenia. Od pełnego poświęcenia lekarza Rieux, bez względu na konsekwencje leczącego pacjentów, przez widzącego w zarazie karę boską i dotkniętego kryzysem wiary jezuitę Paneloux, po handlarza Cottarda, liczącego, że dzięki epidemii uniknie kary za nadużycia. jak żyć w świecie, w którym zło i absurd są wszechobecne i niezniszczalne ("bakcyl dżumy nigdy nie umiera inie znika"). - pyta Camus. I odpowiada postacią doktora Rieux, który podejmuje heroiczną walkę mimo, iż wie, że "zwycięstwa będą zawsze tymczasowe" i być może okupione najwyższą ceną. Ale tylko w ten sposób, człowiek może ocalić człowieczeństwo i nadać sens swojej egzystencji. W 1992 r. Dżumę zekranizował Luis Puenzo. Reżyser filmu (z udziałem m.in. Williama Hurta) przeniósł akcję z Oranu do Ameryki Południowej.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
